De kinderen geboren uit ouders met nationaalsocialistische sympathieën welke vlak vóór, tijdens en vlak na de oorlog geboren werden, hebben vooral veel last gehad van grote zwijgzaamheid in eigen familie en gingen gebukt onder publieke minachting. Die zwijgzaamheid was veelal het gevolg van het onvermogen van de ouders om van hun jongste verleden rekenschap af te leggen. Dat onvermogen op zijn beurt was weer het gevolg van het simpele feit dat zij nu tot het kamp van de verliezers behoorden. En maatschappelijk gezien behoren verliezers alleen maar te zwijgen. Daarbij komt dat er tijdens gebeurtenissen welke plaats hebben gevonden in de oorlog, met name de moord op de joden en andere niet Arische rassen, die ook niet of nauwelijks te begrijpen en zeker niet uit te leggen waren. Degenen die tijdens de oorlogsperiode aan de kant van de nazi’s hadden gesympathiseerd, hadden uiteindelijk het gevoel daaraan medeschuldig te zijn geweest – ook al hebben zij er, net zoals verreweg de meeste Nederlanders, zelfs niets van af geweten wat er zich allemaal afspeelde buiten de toenmalige Nederlandse grenzen. Dit schuldgevoel trof eenieder binnen het oorlogsgebied met stomheid. Deze stomheid van de ouders werd direct overgedragen op de kinderen.
De reactie van de omgeving droeg, mild gezegd, niet erg bij aan spraakzaamheid. Legio is het aantal verhalen van kinderen die door de omgeving met de nek werden aangekeken omdat hun ouders in de oorlog ‘fout’ waren geweest. Elk dorp, elke wijk had zo zijn ‘zwarte schapen’. ‘Die daar, op nr. 19, dat is een NSB’er’ of ‘die dikke om de hoek, die was zo fout als een deur’. Dergelijke zinnetjes deden voortdurend de ronde. En de kinderen van degenen over wie dergelijke verhaaltjes gingen, merkten natuurlijk dat er ‘iets’ aan de hand was. Pas toen ze ouder waren, begrepen ze wat dat iets was. Het werd veelal uitgedrukt met dat ene woordje: ‘fout’.
De oorlogsgeneratie ‘kinderen van foute ouders’ heeft een aantal zeer actieve personen opgeleverd, personen die ook uitgebreid hun verhaal hebben gedaan in de verschillende media’s en zich in enkele gevallen voor de doelgroep ook enorm ingezet hebben. Onder hen springt met name Hana Visser eruit. Anderen uit deze generatie die uitvoerig hun verhaal hebben gedaan zijn Sytze van der Zee, Mieke de Bree en Hanneke Wijgh. Ook in andere voormalige WOII oorlogslanden hebben een aantal leden van deze generatie hun verhalen verteld. Onder hen zeer bekend: Marie Chaix.
Zomaar een herinnering
‘Herinneringen komen altijd op de meest onverwachte momenten. Soms is een TV programma de oorzaak, soms komen ze zomaar. Wat nu naar boven kwam, ik weet niet wanneer het was: een man, een vrouw, een kind, waarschijnlijk een gezinnetje. Ze werden door militairen in elkaar geslagen. De man verzette zich hevig, de vrouw lag bloedend op de grond. Het kind vluchtte maar werd door omstanders gegrepen. Hier blijven Duits hoerenjong! Mijn grootmoeder trok mij weg, we gingen een winkel binnen. Oma, vroeg ik, waarom doen ze dat? Oma antwoordde: deze mensen hebben iets gedaan wat anderen niet begrijpen. Maar wat dan Oma? Knoertje, dat begrijp je nog niet. Maar waarom slaan ze dan zo hard Oma? Mensen zijn soms wreed, zei oma, vergeet maar wat je gezien hebt. Eraan denken helpt je toch niet. Maar Oma, ik heb het toch GEZIEN! Tja, kind, jammer genoeg. Kom we gaan verder.’
Wilt u over dit onderwerp meer weten of graag met iemand spreken ? Neem vrijblijvend contact met ons op voor al uw vragen of uw ervaringen: contact. Wij staan graag voor u klaar.
