Liesbeth van Binsbergen – Vriend of vijand

Auteur: Liesbeth van Binsbergen

Uitgever: Columbus
Datum: mei 2014
Pagina’s: 336
ISBN: 978 90 8543 2487

In dit vlot geschreven boek verhaalt de schrijfster over de gebeurtenissen in de laatste oorlogsmaanden van het leven van Chris en Tanja. Beiden zijn afkomstig uit Amsterdam, dat geeft een band als ze elkaar wat beter leren kennen in een dorp ergens in het oosten van Nederland. Chris is daar omdat zijn vader tot burgemeester is benoemd in die gemeente, Tanja is met een groep ondervoede Amsterdamse kinderen naar het dorp gekomen om er aan te sterken. Afwisselend zijn de hoofdstukken aan Chris of Tanja gewijd.

De positie van Chris’ vader, zijn politieke overtuiging en de activiteiten die hij ontplooit drukken een stempel op het leven van zijn zoon, die in Amsterdam een enthousiast lid van de Jeugdstorm was. Hij blijft nog lang vasthouden aan het gedachtegoed van zijn vader en de jeugdleiders, want twijfel toelaten is bedreigend, zeker voor een jongen van een jaar of veertien. Om in de gunst bij zijn vader te komen ‘spioneert’ hij, probeert hij er achter te komen of er illegale acties ondernomen worden door de dorpsbewoners.

Tanja moet erg wennen aan haar nieuwe leven op een boerderij, in het gezin van mensen die anders praten en er andere gewoonten op na houden. Haar zusje Kitty is elders ondergebracht – dat heeft Tanja aanvankelijk moeilijk kunnen aanvaarden omdat ze haar moeder beloofd had op haar zusje te passen.

De familie Van Zanten zit in het verzet en ook Tanja wordt op den duur als koerierster ingezet, zonder dat ze dat in het begin door heeft. De situatie in het gebied wordt steeds knellender tegen het einde van de oorlog. Chris en Tanja staan beiden voor de keus: kan mijn vriendschap met die ander wel voortduren, is dat eigenlijk geen verraad? Wat is goed en wat is fout?

De schrijfster weet de grote thema’s in een logisch lopend verhaal aan de orde te stellen, heel knap gedaan. De dominee in het boek heeft ze geschetst naar de Enschedese dominee Leendert Overduin die tijdens de oorlog veel mensen heeft geholpen door zijn goed geplande verzetsactiviteiten. Chris’ vader is geschilderd aan de hand van gegevens over NSB-burgemeesters tijdens de oorlog. De andere personen zijn fictief. Die heeft ze gemodelleerd aan de hand van haar gesprekken met mensen van zowel de ‘goede’ als de ‘foute’ kant. Ze bedankt met name de Stichting Herkenning voor de hulp bij het
zoeken naar mensen die haar hun verhaal wilden vertellen.

Het boek is bedoeld voor de jeugd en jongvolwassenen.
GSB

Lees meer en discussieer mee op ons forum.