Berserk – De Tweede Generatie

Auteur P. Berserk
Uitgever Spectrum
Taal Nederlands
Pagina’s 112
Datum 1985
ISBN13 9789027457318

De Tweede Generatie. Herinneringen van een NSB-kind van ‘P. Berserk’ verscheen halverwege de jaren tachtig van de 20ste eeuw bij uitgeverij Het Spectrum. Helaas bleef de auteur anoniem. Dit is temeer jammer omdat het boek opmerkelijk goed is: diepzinnig, gevoelig en eerlijk.

Het verhaal van Berserk onderscheidt zich slechts op details van de verhalen van de andere kinderen van ‘foute’ ouders. Angst, Duitsland, woede, zwijgzaamheid, verlangen erbij te horen, alle thema’s die in de literatuur van de meeste oudere kinderen van ‘foute’ ouders spelen, spelen ook in zijn boek. Opmerkelijk erin is ook hoe heden en verleden, het verlangen te schrijven en het verlangen te verdwijnen ofwel schreeuwen en zwijgen voortdurend door elkaar lopen.

Hou er toch mee op
‘Doden schrijven geen boeken. Mijn vrouw heeft er de pest over in dat ik weer achter mijn schrijfmachine zit. “Hou er toch mee op,” zegt ze. Ze wil zeggen: “Ben je nog steeds niet genoeg kapot. Is het niet genoeg dat je doodverklaard bent. Is het niet genoeg dat mijn familie mij weert als een melaatse omdat ik je vrouw ben en je trouw blijf. Iedereen die jouw geschrijf leest zal je erger vervloeken dan nu al het geval is. Sterf fatsoenlijk.’ (p. 30).

Recensie(s)
“Het is vaak verbijsterend wat Nederlanders kinderen van NSB’ers na de oorlog hebben aangedaan!” Naar aanleiding van deze woorden van prof. Bastiaans zette Berserk zijn herinneringen als NSB-kind op papier. Met nauwelijks ingehouden woede beschrijft hij zijn ervaringen in de crisisjaren ’30, de oorlogsjaren, maar vooral de naoorlogse periode. De schrijver was 11 jaar toen de oorlog uitbrak en hij zat als kind op een Duitse kadettenschool. Tot op de dag van vandaag wordt hij door deze oorlog ‘misdaden’ achtervolgd en door zijn omgeving veroordeeld. Berserk laat zien dat het vooral de laagste sociale klassen zijn die altijd de klappen krijgen. Het boek maakt op het eerste gezicht een warrige indruk, maar later blijkt dat juist de zeggingskracht te vergroten. Een indrukwekkend relaas!
(NBD|Biblion recensie, B. Freriks)