Marijke Verduijn – De verliezers

‘De verliezers – Straf en heropvoeding in Kamp Vught 1944-1949’ 

Auteur: Marijke Verduijn
Uitgeverij: Uitgeverij Balans
Taal: Nederlands
Pagina’s: 352
ISBN 9789463822954

Onderwerp: Internering, Vught, Nederland en de Tweede Wereldoorlog

Samenvatting
Het eerste boek over interneringskamp Vught. Na een snelle ontruiming door de bezetter rond Dolle Dinsdag werd Kamp Vught na de bevrijding eind oktober 1944 een interneringskamp voor collaborateurs. In de naoorlogse chaos zaten er ook kinderen en onschuldigen. De internering van collaborateurs was bedoeld om hen te straffen, te beschermen tegen de volkswoede en te ‘bewaren’ tot hun zaak voorkwam. Maar wie zaten er eigenlijk? En hoe was het om in Kamp Vught vast te zitten of te werken?

Marijke Verduijn deed jarenlang onderzoek naar het eerste en grootste naoorlogse interneringskamp onder Nederlands gezag. Ze raadpleegde archieven en kranten, las dagboeken en brieven uit het kamp en sprak met geïnterneerden, bewakers en hun kinderen. Dat levert een uniek beeld op van het dagelijks leven in het kamp en de reactie daarop in de samenleving. Onder de ‘verliezers’ waren ook burgerevacués uit het Duitse Selfkantgebied, dat eind 1944 in de frontlinie lag. Verduijn onderzocht ook hun ervaringen in Vught en sprak met ooggetuigen en nabestaanden.

Willekeur
‘De verliezers’ beschrijft een veel te weinig bekende bladzijde uit onze geschiedenis. Een onthullend verhaal over willekeur, eigenrichting en allengs toenemende aandacht voor heropvoeding en terugkeer in de samenleving. Het boek is vanaf 1 september 2023 te koop in het museum en in de boekhandel (352 pagina’s, € 29,95, Uitgeverij Balans). In de vaste expositie in Barak 1B van NM Kamp Vught worden het interneringskamp en het opvangkamp belicht; het boek van Verduijn is een belangrijke aanvulling voor de geschiedschrijving van deze periodes.

Rita Steenwoerd-Vos – Huis zonder fundament

Auteur: Rita Steenwoerd-Vos
Uitgeverij : Rita Steenwoerd-Vos
Binding : Paperback
Distributievorm : Boek (print, druk)
Formaat : 140mm x 210mm
Aantal pagina’s : 361
ISBN : 9789464810363
Datum publicatie : 05-2023

Onderwerp: Tweede Wereldoorlog, ‘foute’ vader, gevolgen onveilige jeugd, geweld, gevangenschap.

Bericht van de schrijfster:
“Graag wil ik bij u onder de aandacht brengen: Huis zonder Fundament. Een boek dat op 5 mei 2023 in de bibliotheek in Vaassen werd gepresenteerd. Aangezien ik, geheel passend bij de inhoud van het verhaal, heb besloten de netto-opbrengst van Huis zonder Fundament te bestemmen voor de stichting Het Vergeten Kind, is er mij veel aan gelegen om het boek bij zoveel mogelijk lezers onder de aandacht te brengen, waardoor ik hopelijk met een mooie opbrengst het goede werk van deze stichting kan ondersteunen.”

Samenvatting
‘Je moet mijn leven zien als een huis zonder fundament. Dat zakt aan alle kanten een beetje scheef. Het is verloren gegaan op het moment dat het liefste wat ik had me werd afgenomen…’

Huis zonder fundament is het verhaal van Peter en Marleen.

Hij vertelt, over de oorlog binnen en buiten het gemankeerde gezin met een foute vader.

Over geweld en gevangenschap, en de dunne scheidslijn tussen slachtoffers en daders, tussen overleven en niet meer willen leven.

Maar ook over aandacht, die koestert en verwarmt.

Hij maakt de balans op: was zijn leven een verloren leven, of toch niet?

Zij luistert, gaat op in zijn verhaal.

Het kantelt het beeld dat zij heeft van haar eigen jeugd, de relatie met haar ouders, haar overleden man en haar kind, maar vooral van zichzelf.

Slaagt zij erin zich te ontdoen van haar wrok over het verleden, en verantwoording te nemen voor haar toekomst?

Zij kwam om hem te redden. Maar wie redt wie nu eigenlijk?’

Huis zonder Fundament valt in de categorie literaire non-fictie of biografieroman. Het is gebaseerd op een waargebeurd verhaal en in de vorm van een roman gegoten.

Nina Bos – Eén oorlog, Twee verledens

Auteur: Nina Bos
Uitgever: Aspekt B.V., Uitgeverij
Datum: 19-12-2022
Taal: Nederlands
Pagina’s: 230
ISBN 9789464628975

Onderwerp: Nederland, NSB, Tweede Wereldoorlog, Reichsschule

Samenvatting

In ‘Eén oorlog, twee verledens’ vertelt Nina Bos het oorlogsverhaal van haar Oma en van haar Grootmoeder. Waar haar Oma opgroeide in Rotterdam-West en zo slachtoffer werd van het Vergeten Bombardement, de Hongerwinter en vele andere terreurdaden, was het gezin van haar Grootmoeder actief binnen de NSB. Zijzelf was actief bij de Bund Deutscher Mädel, ging naar de Reichsschule voor de Germaanse elite en moest aan het einde van de oorlog naar Hannover vluchten. “Het grote contrast tussen beide verhalen raakte mij. Het beschrijft enerzijds de harde realiteit van onderdrukking en bezetting en anderzijds het idealisme en de radicalisering achter het nationaalsocialisme. De oorlogsverhalen vullen elkaar aan door de vele verschillen, maar ook overeenkomsten. Daarom wil ik met dit boek de twee bij elkaar brengen.”

Pieter – Stilzwijgend voorbij

Auteur: Pieter
Uitgeverij: Eigen beheer
Datum: 1e druk april 2017
Taal: Nederlands
Pagina’s: 104
ISBN 979-8-21-057823-5

Samenvatting

Het verhaal over wat onze familie in de oorlog is overkomen kwam in fragmenten bij mij. Het NSB-lidmaatschap van mijn grootouders was een sterk bepalende factor in de levensloop van hun kinderen. De kinderen, zijn mijn ooms en mijn moeder. Dat lidmaatschap was met name bepalend voor wat de kinderen in de oorlogsjaren meemaakten en zeker de jaren daarna. Wat er werkelijk gebeurd is en wat de toen jonge kinderen hebben meegemaakt was nog nooit helemaal verteld en uitgezocht. De fragmenten waren niet geplaatst in de context van de geschiedenis. De kinderen wisten zelfs van elkaar niet wat zij meegemaakt hebben. En het jongste kind wat na de oorlog en vrijlating van zijn vader geboren werd was onwetend over wat er voor zijn geboorte al met zijn gezin gebeurd was.

Er waren dus veel vragen die na een periode van actief onderzoek en interviews nu in dit boekje zijn uitgewerkt. Mijn grootvader kwam als idealist en middenstander uit de bollenstreek terecht als militair chauffeur in het NSKK. In 1944 vertrok het gezin naar de  Lüneburger Heide en mijn oudste oom kwam als jongetje via de “Kinderlandverschickung” terecht in het huidige Tsjechië, in de chaos van de slag tussen het rode leger, de Amerikanen en de Duitsers. De bizarre tocht van de kinderkaravaan terug is tevens eerder beschreven door een reisgenoot en donateur van de Stichting Werkgroep Herkenning
Ik heb o.a. geput uit interviews met mijn ooms en moeder die inmiddels allen rond de 80 jaar waren ten tijde van het onderzoek.

Het waren indrukwekkende verhalen die ik wonderwel kon staven aan archieven en stukken uit de geschiedenis. In SWH Bulletin van september 2022 schreef Cuny Holthuis-Buve op blz. 16 een waardevolle recensie over het 104 pagina’s tellende boekje. Het onderzoek en de interviews hebben mij als schrijver hiervan veel inzichten in de familiedynamiek en in mijzelf opgeleverd. Daarnaast gaf het mij nieuwe verbindende contacten. In zijn memoires schreef mijn overgrootvader in 1946 al letterlijk dat hij liever voorbij ging aan wat zijn dochter en schoonzoon in de oorlog is overkomen. Zijn tekst “ Stilzwijgend voorbij” werd dan ook de herkenbare titel voor het boek.

Het boek met foto’s en archiefstukken is uitgegeven in eigen beheer en kan voor €10,00 (inclusief verzendkosten) besteld worden. Interesse stuur dan een mail naar het: secretariaat@werkgroepherkenning.nl

Schrijfster Annet de Klerk heeft enkele jaren later een boek geschreven over de levensloop van mijn oom Jaap Overduin.

Hanneke Wijgh – Het kaïnsteken. Mijn eigen kleine oorlog.

Auteur: Hanneke Wijgh
Uitgever:  Mets & Schild
Taal: Nederlands
Pagina’s: 174
Datum: 9 oktober 2004
ISBN: 9789053304068

Onderwerp: Tweede Wereldoorlog, ‘fout’, Waffen-SS