Joden en NSB’ers in hetzelfde kamp

Zijn vader was verzetsman, zijn grootvader NSB’er. „Als het andersom was geweest, was ik waarschijnlijk geen directeur van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie geworden”, zei prof. dr. J. C. H. Blom maandag in Herinneringscentrum Kamp Westerbork.
Blom opende een tentoonstelling over Westerbork als interneringskamp voor foute Nederlanders in de jaren 1945-1948. Zijn grootvader was een van de 89 NSB’ers die door de erbarmelijke omstandigheden in het kamp overleden. Zijn vader, lid van de staf van prins Bernhard, kon niet alleen het lichaam van grootvader ophalen, maar ook grootmoeder -een reumapatiënte die het anders niet zou overleven- en een tante, om voor hen te zorgen. Ze kwamen bij hem in huis.
Lees Verder

NSB-dochter keert terug in dorp

De dochter van een NSB’er vertelt in de klas haar verhaal, samen met een Joodse vrouw die haar hele familie verloor.

Feest in Veendam: de oorlog was voorbij. Samen met haar broertje ging de 6-jarige Tineke van Hal op de muziek af. ‘We keken onze ogen uit’, vertelt Tineke, inmiddels 69. De vreugde was niet van lange duur. ‘Maak dat je wegkomt’, klonk het al snel. ‘Vuile landverraders!’ Tineke was nog veel te klein om te snappen wat ‘NSB’ betekende, die club waar haar vader lid van was. Maar ze was groot genoeg om pijn te voelen. Pas vele jaren later kan ze haar geheim delen, vertelde ze vrijdag op basisschool de Viermaster in het dorp waaruit ze vele jaren geleden werd weggepest. Dat doet ze samen met de Joodse Rozette Kats, die in de oorlog haar hele familie verloor.
Lees Verder

NSB’er als vader

Hoe hebben kinderen van NSB’ers, SD’ers en SS’ers een positie verworven in de naoorlogse samenleving? In hoeverre heeft het feit dat hun ouders tijdens de oorlog fout waren, een stempel op hun leven gezet? Deze en andere vragen staan centraal in het onderzoek dat vorige maand werd gestart door het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) en Cogis, het kennisinstituut voor sociale en psychische gevolgen van oorlog, vervolging en geweld.
Cogis heeft dit najaar ook een begin gemaakt met Open Archief, een project dat kinderen en kleinkinderen van foute ouders de mogelijkheid biedt op een speciale website hun verhaal te doen (openarchief.nl). Tientallen mensen hebben inmiddels op het initiatief gereageerd. Speciaal voor hen organiseert Cogis schrijfcursussen waarin zij kunnen leren hoe ze woorden aan hun emoties kunnen geven.
Lees Verder

NSB’ers stierven door machtsstrijd in kamp

De in het voorjaar en de zomer van 1945 bevrijde Joodse gevangenen in Kamp Westerbork werden ingezet bij de bewaking van foute Nederlanders. Dat leidde tot grote spanningen, zo blijkt uit onderzoek naar de jaren 1945-1948 waarvan Herinneringscentrum Kamp Westerbork woensdag de resultaten naar buiten bracht.
Naar deze jaren vlak na de oorlog was nauwelijks wetenschappelijk verantwoord onderzoek gedaan. Dat is nu uitgevoerd door de Rijksuniversiteit Groningen.

In de kampleiding streden de Binnenlandse Strijdkrachten onder elkaar en met de vertegenwoordigers van het Militair Gezag (MG), en de vertegenwoordigers van het MG streden met de Joden. De van collaboratie verdachte gevangenen werden het slachtoffer van deze machtsstrijd en de daaruit voortvloeiende chaos.
Lees Verder

Nog altijd in de ban van goed en fout

DE VOLKSKRANT, FORUM, 20 APRIL 2007
Hans Blom

Anders dan het wetenschappelijk onderzoek naar oorlog en bezetting, blijft de publieke opinie ‘in de ban van goed en fout’. Hans Blom acht dit onvermijdelijk zolang deze fase van het verleden de schragende nationale herinnering vormt. ‘Het gaat om de kernwaarden van onze samenleving:vrijheid, mensenrechten, democratie.’

In 1983 stelde ik, in mijn oratie In de ban van goed en fout?, aan de orde of, nu het indrukwekkende geschiedwerk van Lou de Jong de volt ooiing naderde, het onderzoek naar de bezettingstijd behalve meer van hetzelfde ook andersoortige inzichten zou kunnen opleveren. De slotsom van mijn betoog was dat er inderdaad nieuwe benaderingen mogelijk waren.
Lees Verder