Chris van der Heijden – Dat Nooit Meer

Auteur Chris van der Heijden

Uitgever Atlas-Contact
Taal Nederlands
Pagina’s 928
Datum Oktober 2011
ISBN 9789025420949

Samenvatting
De oorlog met pensioen. Het verhaal van de Tweede Wereldoorlog in Nederland

Hoewel de Tweede Wereldoorlog meer dan 65 jaar geleden plaatsvond, speelt deze nog steeds een enorme rol in ons nationaal bewustzijn. Dat is niet altijd zo geweest, laat Chris van der Heijden zien in deze omvattende geschiedenis over hoe wij de oorlog verwerkt hebben. Voor het eerst staan alle grote verhalen op een rij: van het aanvankelijke optimisme, de teleurstelling van Wilhelmina, de grote affaires (Weinreb, Menten, Aantjes), de tweedeling tussen goed en fout, tot de rol van de Shoah en het verhaal van Anne Frank.
Met Grijs verleden was Van der Heijden verantwoordelijk voor een van de belangrijkste veranderingen in het denken over de oorlog en dit boek is het logische vervolg: een cultuurgeschiedenis van Nederland vanuit het bepalende perspectief van de oorlog.

Chris van der Heijden (1954) is historicus en schrijver. Van hem verschenen onder andere Zwarte renaissance. Spanje en de wereld (1998), Een dollar per dag. Arm en rijk in de wereld van nu (2005) en Israël. Een onherstelbare vergissing (2008).

‘Grijs Verleden is zonder twijfel een van de belangrijkste boeken over Nederland en de Tweede Wereldoorlog van de laatste jaren.’ – HANS BLOM

‘Van der Heijden weet ontzaglijk veel van de periode, en hij vertelt in Zwarte renaissance graag en meeslepend.’ – JAN BLOKKER

‘Een dollar per dag is een mooie, met culturele, sociologische en historische inzichten gekruide speurtocht naar het wezen van de armoede.’ – DE VOLKSKRANT
Recensie(s)

Het proefschrift ‘Dat nooit meer’ dat historicus Chris van der Heijden onlangs aan de Universiteit van Amsterdam verdedigde, gaat over de verwerking van de Tweede Wereldoorlog in Nederland. In 2001 publiceerde de auteur ‘Grijs verleden’* waarin hij aandacht vroeg voor het gecompliceerde middengebied tussen ‘goede’ en ‘foute’ landgenoten: aanpassing, zelfbehoud en lafheid waren onderbelichte factoren. In zijn nieuwe boek trekt de auteur de lijn door. Het is een overzicht van hoe tussen 1945 en 2010 op de oorlog is teruggekeken in de vorm van monumenten, geschiedschrijving, romans, films, dagboeken en herinneringen. Veel affaires (onder meer Aantjes, Menten) passeren de revue, evenals de reacties en commotie na verschijnen van diverse delen van het standaardwerk van Lou de Jong. Van der Heijden onderscheidt vier periodes: eerst onvrede; daarna pijnlijk zwijgen; na 1960 (begin televisietijdperk) luidruchtige affaires en publicaties; na 1980 een tijd waarin de ‘oorlogsgeneratie’ (Mulisch en anderen) het debat domineerde en de shoah het hoofdthema werd. Doorwrochte studie van het vergruizend beeld van ’40-’45 met talrijke eindnoten, een literatuur- en bronnenoverzicht en register.

Dr. J.L.G. v. Oudheusden